VAN BÖLGE BAROSU
ADLİ YARDIM BÜROSU YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK
Amaç:
Madde 1: Bu yönergenin amacı, 1136 sayılı Avukatlık Yasasının 176 -181 maddeleri ile 30.03.2004 tarihli ve 25418 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliğinin Van Bölge Barosu tarafından uygulanmasına ilişkin yöntem ve ilkelerin düzenlemesidir.
Kapsam:
Madde 2 Bu yönerge Van Bölge Barosu Adli Yardım Bürosunun kuruluşunu, işleyişini, organların görev ve yetkileri ile büronun gelir ve giderlerini kapsar.
İKİNCİ BÖLÜM
KURULUŞ
Adli Yardım Bürosu:
Madde 3 Adli Yardım Hizmetleri, baro yönetim kurulunun sorumluluğunda ve Van Merkez İlçe sınırları içerisinde Adli Yardım Bürosu, bu sınırlar dışındaki il ve ilçe merkezlerinde Adli Yardım Temsilcisi tarafından yürütülür.
Adli Yardım Bürosu: Yürütme Kurulu, Görevli Avukatlar ve Büro Personelinden oluşur.
Büro Personeli:
Madde 4 : Adli Yardım Bürosunda, Fakülte mezunu bir müdür ve yeterli sayıda yardımcı personel çalışır. Büro Personeli, adli yardım sorumlu yönetim kurulu üyesinin sorumluluğunda ve denetiminde çalışır. Büro Personeli, hizmet sözleşmeleri ve özlük hakları bakımından Van Bölge Barosu personel rejimine tabidir.
Büro Müdürü,
Yürütme Kurulu:
Madde 5: Adli Yardım Yürütme Kurulu, adli yardımdan sorumlu yönetim kurulu üyesi ile Yönetim Kurulu tarafından görevlendirilecek iki avukatın katılımı ile oluşan üç üyeden oluşur.
Sorumlu yönetim kurulu üyesi dışındaki yürütme kurulu üyeleri, baroya kayıtlı avukatlar arasından yönetim kurulu tarafından atanır.
Kuruldaki üyelere görevleri nedeniyle herhangi bir ücret ödenmez.
Yürütme Kurulu
a. Adli yardım başvurularını inceleyerek karara bağlar.
b. Görevli avukatlara ödenecek ücret konusunda karar verir.
Adli Yardım Temsilcisi:
Madde 6: Adli yardım, Van Merkez İlçe sınırları dışındaki il ve ilçelerde adli yardım temsilcileri tarafından yürütülür. Adli yardım temsilcisi, Baro seçimli genel kurullarını izleyen bir ay içerisinde yönetim kurulu tarafından belirlenir. Avukat sayısı beşten fazla olan ilçelerde yönetim kurulu o ilçelerde bulunan avukatlar tarafından gizli oy yöntemiyle seçimi nazara alabilir.
Adli Yardım Büro Temsilcileri:
Görevli Avukatlar Listesi:
Madde 7 : Adli yardım hizmeti, Van Merkez İlçe sınırları içerisinde istek esasına göre hazırlanan listeye kayıtlı serbest çalışan avukatlar tarafından yürütülür. Adli yardım ön hizmet bürosu nöbet görevleri için iki ayrı liste oluşturulur. Avukatların görevlendirilmesinde alınan listedeki kayıt sayısı esas alınır. Listeye kayıt sırası adli yardım bürosuna başvurular esas alınarak oluşturulur ve başvuru anında kayıt sıra numarası verilir. Başvuru sırasında görev alınmak istenilen mesleki faaliyet alanı belirtilir. Görevlendirme bu listedeki kayıt sıra numarası ile mesleki faaliyet alanı esas alınarak yürütme kurulunca yapılır.
Avukat sayısı beşten fazla olan diğer il ve ilçelerde adli yardım hizmeti istek esasına göre ve yukarıdaki fıkrada öngörülen yöntemle hazırlanacak listede kayıtlı avukatlar tarafından yürütülür, ancak ikiden fazla avukatın çıkmaması durumunda adli yardım hizmeti sicil numarası esasına göre ilçedeki tüm avukatlar tarafından yerine getirilir.
Avukat sayısı beş ve daha az olan ilçelerde sicil numarası esasına göre tüm avukatlarca dönüşümlü olarak yerine getirilir.
Stajyer avukatların adli yardım bürosundaki görev ve çalışmaları Baro Staj Eğitim Merkezi ile koordineli olarak yürütülür.
Listeye Kayıtlı Avukatlar
Ön Hizmet Bürosu:
Madde 8 : Ön hizmet bürosu Van adliye binasında kurulur.
Ön hizmet bürosunda adli yardım büro müdürü liste sırasına göre nöbetçi avukat ile bir stajyer avukat görev yapar. Görev yapacak avukat ve stajyer avukat sayısı yürütme kurulunun teklifi ile ihtiyaç doğrultusunda azaltılıp çoğaltılabilir.
Adli yardım istekleri nöbetçi avukata yönlendirilir. Bir davaya konu edilmeyecek veya sürekli takibi zorunlu görülmeyen yardım talepleri nöbetçi avukat ve onun nezaretinde stajyer avukatlar tarafından karşılanır. Bu tür başvurular ve verilen hizmetlere ilişkin olarak bir tutanak düzenlenir.
Ön hizmet bürosunda görev alacak avukat ve stajyerlere ilişkin nöbet çizelgesi baro ilan panolarında ve web sitesinde duyurulur. Ayrıca yazılı olarak ilgilisine bildirilir. Adli yardım bürosuna bir hafta önce yazılı olarak bildirmek koşuluyla nöbet gününün listedeki bir başka avukat ile değiştirilmesi mümkündür.
Avukata takibi gerekli görülen yardım istemleri, adli yardım bürosu müdürüne yönlendirilir ve bu yönergenin 9. maddesi gereğince işlemleri yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ADLİ YARDIM HİZMETİ
Adli Yardım Başvurusu:
Madde 9: Adli yardım başvurusu Van Merkez İlçe sınırları içerisinde ön hizmet bürosuna, ilçelerde adli yardım temsilcisine dilekçe ile yapılır.
Adli yardım isteklisinin kendisinin ve ailesinin geçimi bakımından önemli bir zarurete düşmeksizin gereken avukatlık ücretlerini ve diğer yargılama giderlerini karşılayamayacağına ilişkin mahalle ihtiyar heyeti tarafından düzenlenmiş Fakirlik Belgesi ile adli yardım başvurusuna konu isteminde haklı olduğuna ilişkin belge örnekleri başvuru dilekçesine eklenir.
Başvuru sırasında adli yardım isteminin kabulü durumunda işin sonucunda maddi bir yarar elde edilmesi halinde, avukata ödenen para ile elde edilecek maddi yararın %5 ‘ni baroya ödeyeceğine, adli yardım isteminin haksız olduğunun sonradan anlaşılması halinde,
görevlendirilen avukata ödenen ücretin iki katı ve yapılmış masrafların yasal faizlerle birlikte geri verileceğine ilişkin Taahhütname ile ayrıca düzenlenecek Başvuru Formu istekliye imzalatılır.
Evrakı tamamlanan başvurular esas defterine sıra numarası, tarih ve saat olarak işlenir. Başvuru sahibine sıra numarası verilir. Evrakı tamamlanmayan başvurular bir ay bekletilir bu süre sonunda tamamlanmayan evrak hakkında işlem yapılmaz. Sosyal hizmet kaynaklı gecikmenin hak kaybına yol açacağı anlaşılan hallerde başvuru sırasında aranan evrakın veya hukuki fiili imkânsızlık nedeniyle evrak tamamlamanın mümkün olmadığı hallerde başvuru sırasında aranan evrakın tamamlanması beklenmeksizin yürütme kurulunun kararıyla adli yardım hizmeti verilebilir.
Adli Yardım İsteğinin Değerlendirilmesi:
Madde 10 : Esas defterine kaydolan adli yardım istemleri, yürütme kurulunun ilk toplantısında ele alınarak karara bağlanır. Yürütme kurulu evrak üzerinde yapacağı inceleme sonucunda: adli yardım isteklisinin kendisinin ve ailesinin geçimi bakımından önemli bir zarurete düşmeksizin gereken avukatlık ücretleri ile diğer yargılama giderlerini karşılayamayacağı adli yardım başvurusuna konu isteminde haklı olduğu sonucuna varıldığı takdirde listeden bir ya da yeteri kadar avukat görevlendirilmesine karar verir. Yürütme kurulu istem konusunda karar vermeden önce gerekli gördüğü takdirde adli yardım büro müdürünü dinleyebilir ya da üyelerinden birini talep konusunda araştırma yapmakla görevlendirebilir.
Adli yardım isteminin kabulü durumunda avukatlar listesinde sıradaki avukatı görevlendirilir ve durum avukat ile başvuru sahibine bildirilir. Başvuru sahibine gönderilecek yazıda istemine ilişkin belgeler ile birlikte bir ay içerisinde görevli avukata başvurması ve işin takibi için vekâlet düzenlemesi, aksi takdirde adli yardım isteminden vazgeçmiş sayılacağı bildirilir.
Vekâletname masrafı adli yardım faslından ödenebilir.
İstemin reddi durumunda başvuru sahibine gerekçeli karar bildirilir bu bildirimde karara baro başkanı nezdinde itiraz edebileceği bilgisi de verilir.
Bir davaya konu teşkil etmeyecek ve sürekli takibi zorunlu görülmeyen yardım istemleri Adli Yardım Ön Bürosuna yönlendirilebilir.
Görevlendirme Üzerine Yapılacak İşlem:
Madde 11 : Görevlendirilen avukat görevlendirme yazısının, işe ve ilgiliye ait belge ve vekâletnamenin mahkemece adli müzaheret istemi ret edilmiş ise iş için zorunlu masraf avansının kendisine ulaşması ile avukatlık hizmetlerini yerine getirmek için yükümlülük altına girer.
Görevlendirilen avukat işi yapmaktan herhangi bir yasal zorunluluk nedeni ile çekilir ise çekilme isteminin kabulü ile listedeki ilk sıraya yerleşir. Yasal zorunluluk halleri dışında bir nedenle görevi kabul etmeyen avukat hakkında bu yönergenin 19. maddesi gereğince işlem yapılır.
Adli yardım ile görevlendirilen avukat iş sahibi ile irtibat kurar. Görevlendirme yazısının iş sahibine tebliğini izleyen bir ay içerisinde, iş sahibinin avukata başvurmaması ya da adli yardım için gereken evrakı tamamlamaması, vekâletname düzenlememesi durumunda, iş sahibi adli yardım isteminden vazgeçmiş sayılır. Bu durumunda avukata ücret ödenmez ve listedeki görev şerhi silinerek yeniden görevlendirme yapılır.
Vekâletname noter gideri ile iş sahibinin adli yardım kapsamına alınması isteminin ilgili mahkemesince kabul edilmemesi durumunda dava harç ve masraflarının iş sahibi tarafından karşılanması asıldır, bu giderlerin iş sahibi tarafından karşılanamaması durumunda harç ve masrafın adli yardım fonundan karşılanması Baro Yönetim Kurulunun kararına bağlıdır. Baro Yönetim Kurulunun bu yönde vereceği ret kararına karşı, Baro Başkanı nezdinde itiraz edilebilir. Masraf İsteminin reddinin iş sahibine bildirilmesinden itibaren on gün içerisinde masrafların iş sahibi tarafından temin edilmemesi durumunda başvurudan vazgeçilmiş sayılır.
Görevlendirilen avukat, avukatlık yasası hükümlerine göre temyiz ve gerektiğinde karar düzeltme istemleri dâhil olmak üzere işi sonuca kadar takip etmekle yükümlüdür, bu yükümlülüğe ilamların icrası dâhil değildir.
Görevlendirilen avukat, aldığı işe ilişkin dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair belgeyi ilgili mahkeme kalemine sunduğunu gösterir onaylı belgeyi adli yardım bürosuna verdiğinde ücret istemine hak kazanır.
Görevlendirilen avukat işin her aşamasında adli yardım bürosunun kendisinden isteyeceği bilgi ve belgeleri vermekle yükümlüdür, sır saklama konusundaki meslek kuralları saklıdır.
Adli Yardımın Sona Ermesi:
Madde 12 : Adli Yardım istemi kapsamındaki işin sonuçlandırılması halinde adli yardım hizmeti sona erer. Bunun dışında aşağıda yazılı hallerde Yürütme Kurulunun kararı ile adli yardım hizmeti sona erer.
İlamların İcrası:
Madde 13 : İşin sonucunda alınan ilamın özelliğine göre icra takibine konu edilmesi gerektiği hallerde icra takibi işlemi ayrı bir hukuki yardım kabul edilir ve ayrı bir görevlendirme gerektirir. Sadece yargılama giderleri ve vekâlet ücretini içeren ilamların tahsili amacıyla açılacak takipler için avukata yeni bir ücret ödenmez. İş sahibinin ya da görevli avukatın yazılı başvurusu üzerine Yürütme Kurulu adli yardım sonucu alınan ilamın icrası konusunda yeni bir adli yardım kararı alır. Bu durumda aynı avukata görev verilir; ancak olayın özelliği ve görevli avukatın aksi yönde istemi bulunması durumunda Yürütme kurulu İlamın İcrası için listeden başka bir avukatı görevlendirebilir. İlamda gösterilen vekâlet ücreti 8/f bendinde gösterilen kesinti dışında davada görevli avukata aittir.
Aynı İşle Bağlantılı İşler:
Madde 14 : Adli yardımla görevlendirilen avukat, üstlendiği görevle bağlantılı olarak başvuru harcı gerektiren başka dava açma gereği ortaya çıkması halinde durumu bir rapor ile yürütme kuruluna ulaştırır. Yürütme Kurulu önerilen işi adli yardım kapsamında değerlendirdiği
takdirde gereğine göre aynı avukatı görevlendirebileceği gibi başka bir avukatı da görevlendirebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÜCRET
Ödenecek Ücret:
Madde 15 : Adli Yardım görevlendirilen avukata, görevlendirmeye konu iş için T.B.B. avukatlık asgari ücret tarifesinde gösterilen maktu ücret , (katma değer vergisi hariç brüt ücret) peşin olarak ödenir. Ödenen maktu ücret, dava sonunda hükmedilen değer üzerinden Asgari Ücret Tarifesine göre alınacak kademeli ücretten mahsup edilir.
Aynı iş için birden fazla avukat görevlendirilmesi halinde aynı ücret her birine ayrı ayrı tahakkuk ettirilir.
Görevlendirilen avukatın dava ya da davaya cevap dilekçesinin mahkemesine sunulduğuna ilişkin derkenar taşıyan bir örneğini ve yapılan işlerin özetini içeren raporu adli yardım bürosuna sunmasını müteakip ücret ödenmesi konusunda Yürütme Kurulunun ilk toplantısında karar verilir. Yürütme Kurulunda ödenmesine karar verilen avukatlık ücreti, ödenek durumu da nazara alınarak bekletilmeksizin ilgilisine ödenir.
Adli Yardım Ön Hizmet Bürosundaki görevleri için avukatlara nöbet tuttukları günün tamamı için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin birinci kısmının birinci bölümünde belirlenen yazılı danışma ücreti katma değer vergisi hariç brüt ücret olarak ödenir.
Başvuru sahibinin isteminin haksız, beyan ve belgelerdeki bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun anlaşılması, adli yardım hizmetinden vazgeçmesi ve görevli avukatın istifasına sebebiyet vermesi halinde avukata ödenen ücret geri alınmaz.
Adli yardım iş sonucunda alınan ilamda öngörülen avukatlık ücreti, görevli avukata aittir; Adli yardım yönetmeliğinin 8/f hükmü saklıdır.
Ayrı başvuru harcı ya da iddianame düzenlenmesini gerektirmeyen işler, ayrı ücret ödenmeksizin aynı avukat tarafından yürütülür.
Yürütme kurulunun ücret konusunda vereceği kararlara, on gün içinde baro başkanı nezdinde itiraz edilir, baro başkanının vereceği karar kesindir.
Yasak Haller:
Madde 16 : Görevli avukat adli yardım isteminde bulunan ile ayrı bir vekâlet anlaşması yapamaz. Ne isim altında olursa olsun, zorunlu yargılama ve takip giderleri dışında adli yardım isteklisinden bir bedel alamaz. Adli yardım isteklisinden alınacak masraf avansları ile sarflara ilişkin belge düzenlenir ve bir örneği ilgilisine imzası ile teslim edilir.
Ücretin ilgiliden Tahsili:
Madde 17: Adli yardım konusu işin sonunda istem sahibinin maddi bir yarar elde etmesi durumunda adli yardım nedeniyle avukata ödenen para ile adli yardımdan yararlanan ilgili lehine ilamda belirlenen harca esas değerin %5’i Adli Yardım Bürosuna ödenir. Avukattan da ilamda gösterilen vekâlet ücretinin %10’u alınır. İlamın icrasında görevli avukat, tahsilât durumunda bu kesintileri öncelikle yapmak ve Büro’ya teslim etmekle yükümlüdür.
Adli yardım isteğinin haksız ya da adli yardım isteklisinin evrakının gerçeğe aykırı olduğunun sonradan anlaşılması durumunda, görevlendirilen avukata ödenen ücretin iki katı ile baro bütçesinden verilen masraf avansları yasal faiziyle birlikte adli yardım isteklisinden tahsil edilir.
Adi yardım isteklisinin bu ödemeleri yapmaktan kaçınması halinde Yürütme Kurulunun kararı ile ilgili aleyhinde yasal takibe geçilir. Bu iş için adli yardım ön hizmet bürosu görev listesi esas alınarak görevlendirilecek avukata Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısım ikinci bölümünde belirlenen ücret ödenir. Bu gibi görevlendirmeler, ön hizmet bürosundaki nöbet görevine engel değildir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
DENETİM
Rapor ve Denetim:
Madde 18 Adli yardım bürosu ve temsilcilikleri, görevlendirilen avukatın hizmeti yerine getirmesi ile ilgili aşamaları izler. Avukat işin hangi aşamasında olursa olsun, kendisinden istenen bilgi ve belgeleri vermek zorundadır.
Dava ya da davaya cevap dilekçesinin ilgili mahkemesine sunulması ve görevlendirmeyi izleyen ilk duruşmaya girilmesini müteakip avukat, görevlendirme ile ilgili gelişmeleri bir rapor halinde adli yardım bürosuna / temsilcisine sunar. Hizmetin sonunda da bu konudaki raporunu ve hizmetin sona erdiğini gösterir belgeleri adli yardım bürosuna ya da temsilcisine iletir. Görevlendirme tarihini izleyen her yılsonun da yargılama ile ilgili rapor, adli yardım bürosuna sunulur.
Yürütme kurulu, adli yardım görevlendirmeleri ile ilgili gerek duyduğu inceleme ve denetimleri yapmakla görevli ve yetkilidir. Görevli avukatın, görevini gereği gibi ya da hiç yerine getirmemesi görevini haklı sebep olmaksızın bırakması gibi hallerde yürütme kurulunun önerisi doğrultusunda baro yönetim kurulunun önerisi doğrultusunda baro yönetim kurulu disiplin yönünden gereğin takdir ve ücretin iki katıyla geri istenmesi konusunda karar verebilir.
Görevli Avukatlar Listesinden Çıkarılma:
Madde 19 : Aşağıda yazılı hallerde, yürütme kurulunun önerisi ile görevli avukatın görev listesinden silinmesine baro yönetim kurulunca karar verilebilir:
Ya da alınan görevin tamamlanmaması
Yukarıdaki hallerin ortaya çıkması durumunda yürütme kurulu, önce ilgili avukattan yazılı açıklama ister ve gerekli gördüğü hallerde bir üyesini rapor yazıcı olarak görevlendirir. Yapılacak inceleme sonucunda oluşacak görüş ve avukatın yazılı açıklaması Baro Yönetim Kuruluna bildirilir. Fiilin disiplin hukuku yönünden değerlendirilmesi Yönetim Kurulunun takdirindedir.
Avukatlar listesinden silinmeye ilişkin Yönetim Kurulu Kararları kesindir.
Listeden silinmeyi gerektiren adli yardım görevi nedeniyle avukata ödenmiş bulunan ücret yasal faizi ile geri alınır. Adli yardım görevinin kabul edilmemesi, sebebiyle listeden silinme halinde Görevin Asgari Ücret Tarifesinde öngörülen ücreti ilgili avukattan tahsil edilir.
Listeden silinen avukatın yeniden listeye yazılması, yürütme kurulunun görüşü alınarak Yönetim Kurulu kararı ile mümkündür.
ALTINCI BÖLÜM
YÜRÜRLÜK
Yürürlük:
Madde 20 : Bu yönerge; Van Bölge Barosu Yönetim Kurulunun 29.07.2005 tarih ve 2005/51 sayılı kararıyla kabul edilmiş olup, aynı tarihte yürürlüğe girer.
İlgili Mevzuat:
Madde 21 : Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin Van Bölge Barosunda uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri içeren bu yönergede hüküm bulunmayan durumlarda, anılan Avukatlık Yasası hükümleri ve yönetmelik uygulanır.